مفهوم و کارکرد آکادمی
مطالعه کارکردها بهواسطه معنای لغات و تاریخچه آنها، شاید رویکردی قدیمی باشد، اما هنوز میتوان از آن بهره برد و بهویژه بعضی از زوایای مفاهیمی را که به عناوین نهادها تبدیل شدهاند، روشنتر کرد و استفاده صحیحتری از آن نمود.
آکادمی نام باغی بوده در آتن که افلاطون در آن تدریس می کرد و کم کم با گذشت زمان معنای انجمن علمی یا فرهنگستان را به خود گرفت(فرهنگ معین). آکادِمی به فرانسوی: (Académie) مؤسسهای پژوهشی یا آموزشی یا عضویت افتخاری است(فرهنگستان زبان و ادب فارسی). البته معنای آکادمی، هم از دورهای تاریخی به دورهای دیگر و هم از حوزه فرهنگی به فرهنگی دیگر، متفاوت بوده است؛ برای نمونه این واژه در بلژیک به معنای «فدراسیون نهادهای دانشگاهی» به کار گرفته میشود. بهطور کلی میان آموزش (بهویژه آموزشهای عالی) و آکادمی، ارتباطی تنگاتنگ و نهادینه وجود دارد. به همین دلیل بعضی از آکادمیها، بهخصوص در بلوک شرق، نقش هدایت نظام آموزش عالی و دانشگاهها را بر عهده داشته و دارند. در این نگرش اگر آموزش دگرگون شود، همه چیز دگرگون میشود و چنانچه مدیران کشوری در نظر داشته باشند حوزههای هنری یا علمی و ادبی را توسعه دهند، لازم است توسط آکادمیهای خود آموزش را از سطح پایه تا عالی ارزیابی و اصلاح کنند. بدون دگرگونی آموزش، هیچ دگرگونی عمیقی رخ نخواهد داد. موضوع دورههای آموزش بسیار مهم است و گرایششناسی و نخبهشناسی از اقدامات اصلی آن محسوب میشود. همانطور که گفته شد، کشورهای بلوک شرق از این الگو بیشتر تبعیت کردهاند و دستاوردهای بسیاری نیز در نظام آموزشی خود، در قالب آکادمی، تحصیل کردهاند.
طبق تعریف کارکردی فرهنگستان زبان و ادب فارسی از آکادمی، این واژه به به انجمنی رسمی در هر کشور که از بزرگان علوم و فنون برای بحث و تحقیق در مسائل علمی و ادبی تشکیل میشود، اطلاق میگردد؛ بر اساس این تعریف مبنایی از آکادمی، در ادامه اهداف، دستاوردها و ارکان مدنظر در آکادمی سرمایه انسانی دیجیتال مهرالبرز ، تشریح میشود.